Wednesday, August 12, 2009

Leonardo Da Vinchi /1452-1519/

Jokonda /Mona Lisa/

1911 onii 8-r sariin 22-nii udur Lubriin muzein Durwuljin tanhimaas Leonardo Da Vinchi-iin aldar tsuut "Jokonda" zurag aldagdjee. Ene zugriig aldsan n undesnii hemjeenii emgenel bollo, ene zurgiig hulgailsan hun ashig honjoo olno gej bhgui, ter hun barigdahguin tuld 54*479 cm hemjeetei ug zurgiig bitgii ustgachiaasai gej l burhand murgun guihaas hemeen buh france-chuud zalbirch blaa. Ter uyd zurgiig awchirch ugsun hund 40000 frank, zurgiig nuusan gazriig zaaj ugsun hund 20000 frank,9-1ees umnu awchirsan hund 45000 frankaar shagnahaa amlaw.

Zaasan hugatsaa unguruhud ymarch surag alga. Dahin bolzol tawij "Jokonda" zurgiig awchirsan hunii buh nuutsiig hadgalahaa amlaw. Gewch hench irsengui.

2sar ungurluu. Italy-iin huuchin ed zuilsiin hudaldaachin Alifredo Jerry Paris hotoos ul tanih hunees zahidal awahad negen Italy zaluu murui sarii bichgeer Jokonda-g hudaldaj awahiig sanal bolgoson bn. Italy-iin urlagiin sor buteel bolson ug zurgiig eh orondoo butsaan awaachihiig mun duridsan bjee. Udtal heleltseer hiisnii daraa ter hun Florents hotiin Uffitsiin uran zurgiin galary-d zurgiig awchirch "Italy uls zui ysoor ezemshih ystoi olon saihan zurag Luvriin muzeid duuren bn, ter buhniig italy irgen bi zugeer harj bj tewchsengui, bi ariun saihan uil buteelee" gej heljee.

Az bolohod Paris hotod irj uliraliin chanartai ajil hiideg italychuudiin suudag oron suutsnii 3-n dawhart hog nowshin dotor 3 sar nuugaastai bsan "Mono Lisa" zuragt ymarch uurchlult oroogui yg l heweeree blaa.

''Jokonda'' zurgiig tsagdaagiin huchjuulsen hamgaalaltan dor Pom, Florents, Milan hotuudaar uzuulsnii daraa yoslol tuguldur udelt hiij France hotruu ilgeejee. Zurgiig hulgailsan shilchin mergejiltei Peruji murdun baitsaaltiin ued Luvriin muzeid haya haya duudlagaar ochij uilchildeg baihdaa buh tanhim gartsiig saitar sudlaj "Jokonda zurgiig ali hediinee hulgailahad belen bolsnoo" heljee.

Peruji ug zurgiig Napoleonii ayn dainii uyd Italy-aas deeremden awch france-d awaachsan gej boddog bjee. Getel ug zurgiig Leonardo Da Vinchi uuriin biyer france-d awchirch france-n 1dugeer Francesk haand ter uyiin asar ih mungu boloh 4000 ekyu-r hudaldaalsan bn.

Leonardo Da Vinchi 20 jil Milan hotod orshin suusnii etsest turulh Florents hotod butsan ochihod buh zuil uurchlugduj huuchin anduud n hurtel tanigadaa bsan blaa. Gagtshuu Perujino l huuchin ynzaaraa Leonardotoi huuch huurch eldew zuwulhuu ugnu. Leonardo Milan hotod olon jil vangiin alband bsanch oligtoi mungu huraaj chadaagui bjee. Tomoohon nuhatstai buteel hiihiig hussengui, zahialgach orj irehgui blaa. Gewch end bhdaa "Jokonda" suut buteelee buteesen bilee.

Leonardo Da Vinchi hudaldaachin Fracesko Deli Jokondagiin zahialgaar tuunii gergii Mona Lisa-iin zurgiig zursan gej uzdeg bolowch shinchilsen sudalgaagaar uur yzguurtan emegteig ter dundaa Lulio Medichiin olon nuuts amragiinh n negiig zursan gej uzej bgaa ym.

Florence hotod tuunees iluu goo uzesgelentei n bsan n medeej. Mona Lisa-giin tsarai n tugs tuguldur bishch gaiham setgel bulaam busgui bilee. Ineemseglel naadsan jijighen am, murruu n unjsan shingen us, tugs helberiin zuulun bulbarai gar, chimhen zulgaaj zassan humsug geed buh zuil n engiin buguud goymsog.

Leonardo Da Vinchi zurgaa zurj bhdaa zuruulj bgaa busguig uidaahguin tuld urlangaa saihan tohijuulj tsetseg bituu orson uruund hugjimchid awchiran saihan ayalguu togluulj Mona Lisa busguin tsaraind ineemseglel bii bolgohiig hicheedeg blaa.

Leonardo Da Vinchi busguin tsaraind todorson yaldam ineemsegleliig haraad almairchee. Tuunii tsarai gereltej, nud n gyalalzaj, amidraliin az jargal byalhsan ineemseglel n alguur arilj uruuliinh n untsugruu shiljij, gaihamshigtai, nuutslag, udsun shinjtei bolj huwirlaa.

Uran buteeliin ongod iinhuu setgel zurh, oyun uhaaniig n buren ezemdehiig medersen Leonardo Da Vinchi enehuu medremjiig oirdoo medreegui bolohoor buh huch chadlaa shawhan gerel gegeetei, sain saihan buhniig ene zuragtaa shingeesen bn.

Gert n zochlon irsen zuraachid, urlagiin mergejiltnuud "Jokonda" zurgiig haraad
- Leonardo Da Vinchi ene nulimastai nud, amid gyalbaag ymar id shideer buteej chadwaa...
- Ene busgui amisgalj bn
- Ene saihan busgui yg odoo ineeh n...
- Hatsriig n ileh ymsan, huzuunii n sudas tsohilj bn...
- Ymar hachin ineemseglel we? Ymar neg zuiliin tuhai bodoj bn, getel ugee guitseej helehgui bn...

Unendeech "Jokonda"-giin noiton nud bayar bayasgalangaar duuren bh buguud zowhind n huh yagaan hariin sudal haragdana. Suut zuraach maani bas negen gaihamshgiig buteej chiigtei uur duuren delgets deer Jokonda busguig tungalag utaagaar burhen zurjee.

"Jokonda" delhii dayar hamgiin ih sudlagdsan zurag bolowch odoog hurtel hench buren duuren hariult ugch chadaagui bn. Zarim n ene busguin talaar jiremsen busgui, dolir nudtei emegtei, emegtei hunii huwtsas umssun eregtei hun, zuraachiin uuriinh n hurug zurag geh zereg sanaand bagtamgui taamaglal bas bdag.

Leonardo Da Vinchi undur nastai bolson uedee tuurwisan ene gaihamshigt buteeliig unemshiltei tailbarlah hun garah bolow uu? Ene zurgiig hun bish burhan buteesen bololtoi...

Ta buhench gesen uuriinhuu uzel bodliig, ene zurgaas chuham yug mederch bgaagaa comment uleegeerei...

1 comment: